30 jaar na de eerste stappen van Largo Winch in de stripwereld vertelt Jean Van Hamme het verhaal van de voorouders van Largo in Het fortuin van de Winczlavs, een drieluik met tekeningen van Philippe Berthet. Van Hamme (82) nam afscheid van zijn reeksen XIII, Thorgal en Largo Winch maar blijft toch actief als scenarist, al gaat hij daarbij veel selectiever te werk: hij neemt zijn tijd voor verhalen die zich aan hem opdringen, die hij wel moét schrijven.

Een duik in het verleden van Largo, aan de hand van grootmeester Jean Van Hamme: ‘Ik kan eindelijk de tijd nemen om te werken aan projecten die me na aan het hart liggen.’

Jean Van Hamme: Het verhaal van de voorouders van Largo Winch is al oppervlakkig geschetst in mijn roman Le Groupe W, die in 1977 verscheen. Ik wilde dan ook graag hun verhaal vertellen in een strip. Dat is de luxe van mijn ‘pensioen’: ik kan de tijd nemen om te werken aan projecten die me na aan het hart liggen. (lacht)

‘Pensioen’, dat betekent dat u ook meer tijd heeft om strips te lezen?

Van Hamme: Strips lees ik niet meer, want ze glippen mij – letterlijk – door de vingers. En dan bedoel ik van die graphic novels van 150 of 250 pagina’s… maar romans verslind ik al sinds ik jong ben. Maar zoals ik-weet-niet-meer-welke oude filosoof zei: op mijn leeftijd lees je niet meer, je hérleest. En ik doe wat van allebei. Ik herlees oude boeken waarvan ik weet dat ik ze goed vond. Maar ook nieuwe boeken, want ik sport niet, heb geen hobby’s, verzamel niets en houd niet van nieuwe kleren, dus mensen geven mij altijd boeken. (lacht) Soms slechte boeken (dan haal ik pagina 60 niet) maar soms ook (o, wonder) goede boeken. Islands of Mercy van Rose Tremain is zo’n boek, of Het moerasmeisje van Delia Owens.

Philippe Francq tekent de hoofdreeks, maar Het fortuin van de Winczlavs wordt getekend door Philippe Berthet…

Van Hamme: Philippe Francq heeft het heel druk met de hoofdreeks, die hij maakt met een nieuwe scenarist (Éric Giacometti, nvdr). Ik wilde altijd al samenwerken met Philippe Berthet want hij is sympathiek, hij is een uitstekend realistisch tekenaar en daarnaast krijgt hij hulp van zijn erg charmante én bekwame echtgenote-medewerkster. Bovendien is het de eerste keer in mijn leven dat ik samenwerk met iemand die op amper vijf kilometer woont. (lacht)

Philippe Berthet: José-Louis Bouquet, de uitgever van Largo Winch bij Dupuis, heeft mij ongeveer anderhalf jaar geleden gecontacteerd. Hij zei me dat Jean Van Hamme met mij wilde samenwerken… Als het ‘gewoon’ een verhaal over Largo Winch was geweest, had ik misschien niet toegehapt. Maar dit verhaal gaat over de voorouders van Largo, en hijzelf komt er niet in voor, dat beviel mij wel. Mijn enige voorwaarde was dat ik de vrije hand kreeg in mijn tekeningen.

Hoe loopt jullie samenwerking?

Van Hamme: Onze samenwerking verloopt heel logisch. Ik stuur een scenario vol vuurwerk naar de uitgever en de tekenaar en luister naar hun opmerkingen. Op basis daarvan schrijf ik een nieuw scenario, ik doe wat voorstellen voor de decoupage… en de tekenaar doet zijn best zich daaraan te houden, maar eigenlijk is de tekenaar vrij om te kiezen wat hij ermee doet, zolang het binnen het verhaal past. Ik houd niet zo van een gekunstelde decoupage. Philippe stuurt me ook altijd zijn potloodtekening door.

Berthet: Klopt. Jean vertrouwt me al van bij het begin en laat me heel vrij bij het tekenen. Op een paar kleine (en terechte) verbeteringen na had hij niets aan te merken op mijn tekenwerk, dus ik weet wel zeker dat hij tevreden is met dit eerste deel. Ook voor het uiterlijk van de personages kreeg ik carte blanche. Ik heb mijn schetsen natuurlijk voorgelegd aan de uitgever en aan Jean, maar ze hadden geen opmerkingen. Dus dat zat meteen goed. (lacht)

► VOORPUBLICATIE ‘HET FORTUIN VAN DE WINCZLAVS’

De tekenstijl is sober, het neigt bijna naar klare lijn, dat is heel anders dan in Perico, bijvoorbeeld.

Berthet: In die ‘Zwartlijn’-collectie gaat het om detectiveverhalen, dat is sowieso wat donkerder. Het fortuin van de Winczlavs is een epische vertelling met een stevig ritme, met veel decors en personages. Het is niet echt een bewuste keuze geweest, maar ik heb een sobere stijl gehanteerd om zo de leesbaarheid van het verhaal te bevorderen. De decoupage van Jean is telkens ook erg nauwkeurig, waardoor er minder ruimte is voor grafische kunststukjes

Heeft u het tekenwerk anders aangepakt dan gewoonlijk?

Berthet: Ik heb vooral voor het eerst samengewerkt met mijn echtgenote, Dominique David. Het is zo’n groot project… normaal doet ze de inkleuring maar nu heeft ze me ook geholpen met het zoeken van documentatie en de potloodtekening van decors en achtergronden. We werken nog altijd met papier, potlood, Oost-Indische inkt en vooral veel gommen. (lacht)

Het leven van Vanko en Milan loopt niet van een leien dakje. Zonder obstakels geen verhaal?

Van Hamme: In dit eerste deel van het drieluik wordt Vanko telkens gedwongen op de vlucht te slaan. En ook Milan slaagt er niet in een fortuin te vergaren in de olie-industrie. Maar de volgende personages gaan weer heel andere doelen hebben, anders blijft het niet beklijven. Al sinds de oudheid hebben alle verhalen een ding gemeen: een (of meerdere) doel(en) dat de protagonist(en) bereikt (of niet bereikt) na een tocht vol obstakels. Of dat doel nu liefde is, een schat, een overval, een vlucht of de verovering van ik-weet-niet-wat. De originaliteit ligt vervat in de keuze van de protagonisten en het doel. Of het verhaal ook beklijft, hangt af de obstakels en de manier waarop ze al dan niet worden overwonnen. Zo eenvoudig is het. Het meest klassieke voorbeeld is de Odyssee van Homeros. Na de val van Troje wil Odysseus naar huis. Niet echt origineel. Troje ligt op drie vaardagen van Ithaka (waar Odysseus koning is) maar Odysseus doet er tien jaar over en moet spannende obstakels omzeilen.

Welke obstakels staan de voorouders van Largo Winch nog te wachten?

Van Hamme: Als ik een reeks met meerdere delen schrijf, weet ik meestal nog niet wat er in de volgende delen staat te gebeuren. Dus ik kan helaas je nieuwsgierigheid niet bevredigen. (lacht) We gaan onze tijd nemen om de voorgeschiedenis van Largo Winch uit te schrijven en uit te tekenen…

1 Vanko 1848 (1/3)

1848, Montenegro. Vanko Winczlav, een idealistische dokter van vijfentwintig, strijdt met de landbouwers mee tegen de tirannie van de regering. De opstand wordt bloedig neergeslagen en de jongeman moet zijn geboorteland verlaten. Hij trekt naar de Nieuwe Wereld en wordt zo de eerste Winczlav die voet zet op de nog bijna maagdelijke grond van het Amerikaanse continent om er fortuin te maken. Slaagt hij erin de eerste steen te leggen van het toekomstige Winch Empire, tussen New York en Tombstone, tussen cowboyhoed en hoge hoed, tussen liefde en actie?

€ 9,99